Obchody Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

"Żołnierze Wyklęci" - polskie powojenne podziemie niepodległościowe i antykomunistyczne -, niepodległościowy ruch partyzancki, stawiający opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR, toczący walkę ze służbami bezpieczeństwa ZSRR i podporządkowanymi im służbami w Polsce.

Od 2011 roku, dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego. Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych" jest obchodzony corocznie. Pierwszy dzień marca jest dniem szczególnie symbolicznym dla żołnierzy antykomunistycznego podziemia, tego dnia w 1951 roku wykonany został wyrok śmierci na kierownictwie IV Komendy Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość "

W sierpniu 1944 r. podjęto we Lwowie decyzję o tworzeniu z AK na Rzeszowszczyźnie, za Sanem, zgrupowania oddziałów leśnych "Warta" jako ewentualnej odsieczy dla Lwowa, gdyby miasto to zostało ostatecznie przyznane Polsce, a próbowali zająć je Ukraińcy. Na stanowiska dowódców tych oddziałów wyznaczono "spalonych" we Lwowie ppłk. Rekuckiego "Topór" i mjr dypl. Tomaszewskiego "Ostrog".

Żołnierze oddziałów "Warty" po rozwiązaniu tej struktury zaczęli grupkami przenosić się na zachodnie tereny Dolnego Śląska. Płk Franciszek Rekucki przebywał nadal w Krakowie i zamierzał wycofać się z pracy konspiracyjnej. Na Dolny Śląsk do Karpacza przybył ppłk Bolesław Tomaszewski, a za nim większość oficerów "Warty",którzy stworzyli dolnośląskie struktury WINu.

Oficjalne Miejskie Uroczystości Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"

Obchody pod patronatem Prezydenta Miasta Jeleniej Góry

28 lutego

godz. 18.00 Msza św w Bazylice pw. św Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze
godz. 18.45 Zapal znicz bohaterom/ Apel Pamięci - Krzyż pod Bazyliką

1 Marca

godz. 10.30 Msza św. w Bazylice pw. św Erazma i Pankracego w Jeleniej Górze
godz. 11.30 odsłonięcie tablicy pamiątkowej - Plac koło Bazyliki
godz. 12.00 Marsz Pamięci Żołnierzy Wyklętych - zbiórka na placu przed Bazyliką
godz. 13.00 Wykład dr Pawła Konczewskiego "Bohaterowie skazani na zapomnienie..." - Muzeum Karkonoskie

Wilki
(Zbigniew Herbert)

Ponieważ żyli prawem wilka
historia o nich głucho milczy
pozostał po nich w kopnym śniegu
żółtawy mocz i ten ślad wilczy
szybciej niż w plecy strzał zdradziecki
trafiła serce mściwa rozpacz
pili samogon, jedli nędzę
tak się starali losom sprostać
już nie zostanie agronomem
"Ciemny", a "Świt" - księgowym
"Marusia" - matką, "Grom" - poetą
posiwia śnieg ich młode głowy
nie opłakała ich Elektra
nie pogrzebała Antygona
i będą tak przez całą wieczność
w głębokim śniegu wiecznie konać
przegrali dom swój w białym borze
kędy zawiewa sypki śnieg
nie nam żałować - gryzipiórkom -
i gładzić ich zmierzwioną sierść
ponieważ żyli prawem wilka
historia o nich głucho milczy
został na zawsze w dobrym śniegu
żółtawy mocz i ten trop wilczy


Wiersz Zbigniewa Herberta "Wilki" pochodzi z wydanego w 1992 r. zbioru "Rovigo". Herbert, jako jeden z nielicznych polskich intelektualistów, troszczył się o krew przelaną w walce z komunistami, w obronie wolności przez "ostatnich leśnych" - "Żołnierzy Wyklętych". Wielokrotnie podkreślał, że ci, którzy tak dzielnie zmierzyli się z losem, którzy, w czasach, w których żyć im przyszło, zachowali się mężnie, dali świadectwo - podpisane własną krwią - przywiązania do wolności, zasługują na dobrą pamięć i szacunek.

UM JG